W centrum wielu problemów ze zdrowiem psychicznym – w tym uzależnień i współzależności – leży wstyd. Wstyd jest tak bolesny dla psychiki, że większość ludzi zrobi wszystko, aby go uniknąć, mimo że jest to naturalna emocja, którą każdy odczuwa.
Jak przejawia się ta fizjologiczna odpowiedź autonomicznego układu nerwowego?
- rumieńce,
- przyspieszone bicie serca,
- pocenie się,
- zimne poty,
- zwieszona głowa,
- zgarbione ramiona,
- unikanie kontaktu wzrokowego,
- zawroty głowy,
- nudności.
Wstyd jest potężną siłą napędową życia wielu ludzi, a ukryty wstyd, którego nauczyliśmy się w dzieciństwie, może mieć potężny wpływ na nasze dorosłe życie i relacje. To powiedziawszy, istnieją sposoby na pokonanie wstydu i współzależności, a dobry psycholog z Avigon.pl, może Ci pomóc w ich znalezieniu. Tutaj pochylmy się nieco nad tematem, ale jeśli chcesz dowiedzieć się więcej i uzyskać fachową pomoc – warto poprzez taką pomoc skonsultować się ze specjalistą.
Dlaczego wstyd jest tak bolesny?
Podczas gdy poczucie winy jest dobrym lub złym osądem twojego zachowania, wstyd jest uczuciem o sobie. Poczucie winy motywuje cię do poprawienia lub naprawienia błędu. W przeciwieństwie do tego, wstyd to intensywne poczucie nieadekwatności, niższości lub wstrętu do samego siebie. Chcesz się ukryć lub zniknąć. Wobec innych czujesz się obnażony i upokorzony, jakby widzieli twoje wady. Najgorsze w tym wszystkim jest głębokie poczucie oddzielenia — od siebie i od innych. To się rozpada, co oznacza, że tracisz kontakt z innymi częściami siebie i czujesz się odłączony od innych.
Chroniczny wstyd w uzależnieniu i współzależności
Jak w przypadku wszystkich emocji, wstyd mija. Jednak dla osób z uzależnieniami, współzależnością lub jednym i drugim, utrzymuje się – często podświadomie – i prowadzi do innych bolesnych uczuć i problematycznych zachowań.
Wstydzisz się tego, kim jesteś. Nie wierzysz, że masz znaczenie lub jesteś godny miłości, szacunku, sukcesu lub szczęścia. Kiedy wstyd staje się wszechobecny, paraliżuje spontaniczność. Chroniczne poczucie niegodności i niższości może skutkować depresją, beznadziejnością i rozpaczą, aż staniesz się odrętwiały, poczujesz się odłączony od życia i wszystkich innych. Wstyd może prowadzić do uzależnienia i jest podstawowym uczuciem, które prowadzi do innych objawów u osób ze współzależnością.
Oto kilka innych objawów wynikających ze wstydu:
- perfekcjonizm,
- niska samo ocena,
- tendencje do zadowolenia ludzi,
- wina.
W przypadku osób ze współzależnością wstyd może prowadzić do kontroli, opieki i dysfunkcyjnej, nieasertywnej komunikacji. Wstyd tworzy lęki i niepokoje, które utrudniają relacje, zwłaszcza intymne. Wiele osób sabotuje się w pracy i związkach z powodu tych obaw. Nie jesteś asertywny, gdy wstyd powoduje, że boisz się mówić, co myślisz, zająć stanowisko lub wyrazić, kim jesteś. Obwiniasz innych, ponieważ już czujesz się tak źle ze sobą, że nie możesz wziąć odpowiedzialności za jakiekolwiek błędy lub nieporozumienia. Potrzebujesz fachowej pomocy i już wiesz gdzie jej szukać.
